Title:
|
An Dúiche agus An Duine : i gcuid Amhrán Ghaeilge an Iarthuaiscirt: Láithriú, Seachadadh agus Caomhnú
|
Is e an aidhm ata leis an taighde seo no go mbeadh tuigbheal nios iomlaine againn ar an leargas a thugann amhrain Ghaeilge iarthuaiscirt Thir Chonaill duinn ar an phobal ar diobh iad. Lena chois sin, ta se mar sprioc agam anailis a dheanamh ar fheidhm agus ar ionad na hamhranaiochta i gcomhtheacs a saol agus a n-aite duchais. Glactar sa staidear seo le pobal Gaeltachta ar leith a mhair i sleibhte agus ar chladai iarthuaisceart na hEireann on chianaois.
Pobal a bhfuil sliocht a sleachta le fail sa duiche sin go dti an la inniu.
Amharcfar ar na traidisiuin a freamhaiodh sna daoine seo. Traidisiuin a caomhnaiodh agus a thainig anuas 6 ghluin go gluin de reir an tseanchorais— an slabhra gan bhriseadh ata de shior ar bhru eaga ag nua-aimsearthacht agus domhandu. Direofar go sonrach ar ghne ar leith den bhealoideas, .i. traidisiun na n-amhran agus na hamhranaiochta. Scrudofar an tabhacht agus an usaid a bhainti as an ealain seo i gcaitheamh a saol, i ngneithe da mbeatha chomh maith leis an bhas.
Deanfar taobhanna airithe den sceal a chur san aireamh le pictiur a fhail ar na dalai saoil a mhunlaigh agus a d ’fhag againn na hamhrain ghra, imirce, caointe agus de reir sin. Deanfar mionscagadh ar na foinsi seo le tuilleadh eolas a shu astu a bhearfaidh leargas duinn ar ‘stair shoisialta na ndaoine’. Cuireann an traidisiun amhranaiochta dioscursa ar fail duinn ar shaol na ndaoine a bhi agus ata pairteach ann, agus cuireann na hamhrain fein ar ar gcumas stair an phobail seo a bhreith as an nua, mar, new history from below) Is anailis ar an dioscursa sin ata idir lamha, de reir dhearcaidh agus faoi mar a mhol Martyn Lyons:
|